Izgradnja različitih vrsta objekata u Republici Srbiji je oblast regulisana brojnim propisima, gde pored brojnih pravila postoji veliki broj izuzetaka, pa ćemo shodno tome u daljem tekstu nastojati da prikažemo neke od osnovnih faza realizacije izgradnje objekata u Republici Srbiji.
I pored toga što oblast regulisanja izgradnje različitih vrsta objekata podrazumeva ispunjavanje brojnih uslova propisanih dugim nizom domaćih propisa, neminovno je to da se u osnovnom stadijumu za njihovu izgradnju prolazi kroz sledeće faze:
- pribavljanje informacije o lokaciji, lokacijskih uslova i izrada tehničke dokumentacije;
- pribavljanje građevinske dozvole;
- prijava radova i građenje objekta;
- tehnički pregled objekta i pribavljanje upotrebne dozvole.
- Pribavljanje informacije o lokaciji, lokacijskih uslova i izrada tehničke dokumentacije
Prvi korak u okviru realizacije projekta izgradnje objekta bio bi izbor lokacije i pribavljanje informacije o lokaciji. U skladu sa odredbama Zakona o planiranju i izgradnji („ZPI“) informacija o lokaciji sadrži podatke o mogućnostima i ograničenjima gradnje na jednoj ili više katastarskih parcela, a to sve na osnovu važećeg planskog dokumenta. Tako se iz informacije o lokaciji može saznati namena zemljišta, pravila građenja i drugo. Informacija o lokaciji izdaje se od strane organa nadležnog za izdavanje lokacijskih uslova u roku od 8 dana od dana podnošenja zahteva prema ZPI.
Prethodno izradi tehničke dokumentacije, neophodno je pribaviti i lokacijske uslove koji sadrže sve urbanističke, tehničke i druge uslove i podatke potrebne za izradu idejnog projekta, projekta za građevinsku dozvolu i projekta za izvođenje i izdaju se za katastarsku parcelu koja ispunjava uslove za građevinsku parcelu. U zavisnosti od toga ko će izdavati građevinsku dozvolu, zavisi i ko će pre građevinske dozvole izdati lokacijske uslove, a to mogu biti Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture („MGSI“), odnosno organ autonomne pokrajine ili nadležni organ jedinice lokalne samouprave, zavisno od kompleksnosti objekta koji se gradi. Lokacijski uslovi važe dve godine od dana izdavanja ili do isteka važenja građevinske dozvole izdate u skladu sa tim uslovima.
Na osnovu lokacijskih uslova koji sadrže sve potrebne podatke pristupa se izradi tehničke dokumentacije (idejno rešenje, idejni projekat, projekat za građevinsku dozvolu, projekat za izvođenje itd.) koja je neophodna za fazu pribavljanja građevinske dozvole i dalju gradnju objekta.
- Pribavljanje građevinske dozvole
Zahtev za izdavanje građevinske dozvole podnosi se MGSI, odnosno nadležnom organu autonomne pokrajine ili nadležnom organu lokalne samouprave na čijoj se teritoriji nalazi objekat koji će se graditi.
Građevinska dozvola se izdaje investitoru koji ima odgovarajuće pravo na zemljištu ili objektu i koji je dostavio dokaze o uplati odgovarajućih taksi, naknada, projekat za građevinsku dozvolu i druge dokumente propisane aktom kojim se bliže uređuje postupak sprovođenja objedinjene procedure.
U pogledu specifičnosti odgovarajućeg prava na zemljištu koji se na primer javlja kod izgradnje elektroenergetskih objekata možete pročitati više u našem tekstu na sledećem linku https://milosevic-law.com/specifities-in-contruction-of-electro-energetic-facilities/
- Građenje objekta
Građenju objekta se može pristupiti na osnovu pravnosnažnog rešenja o građevinskoj dozvoli i po prijavi radova.
Građenje posebno kompleksnih objekata (eksplicitno propisanih u članu 133. ZPI), odnosno izvođenje takvih radova može da vrši samo privredno, odnosno drugo pravno lice ili preduzetnik koje je upisano u odgovarajući registar za građenje te vrste objekata koji vodi MGSI, odnosno za izvođenje te vrste radova i koje ispunjava uslove propisane ZPI.
- Tehnički pregled objekta i pribavljanje upotrebne dozvole
Po okončanom izvođenju radova pristupa se tehničkom pregledu u cilju provere podobnosti objekta za upotrebu. Ovaj pregled objekata vrši komisija ili privredno društvo, odnosno drugo pravno lice kome investitor poveri vršenje tih poslova i koje je upisano u odgovarajući registar za obavljanje tih poslova. Po obavljenom tehničkom pregledu započinje se sa postupkom izdavanja upotrebne dozvole u kom organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole izdaje rešenjem upotrebnu dozvolu.
